کِن‌دو

معرفی

سلام

در این وبلاگ به موضوعات مختلف مرتبط با هنر رزمی کن‌دو پرداخته می شود. مطالب این وبلاگ از منابع مختلف (که عموما در اینترنت در دسترس هستند) جمع آوری، ترجمه و با رعایت امانت داری علمی واصول استناد، منتشر می شوند.

برای مشاهده تمامی عناوین دارای مطلب وهمچنین عناوینی که درآینده مطالب مربوط به آنها در وبلاگ قرارخواهد گرفت، می توانید به صفحه نمایه مراجعه کنید (مطالب موجود به صورت متناوب به روز و مطالب جدید نیز به تدریج اضافه می گردد).

لطفا نظر یا پیشنهاد خود، یا وجود اشتباه در ترجمه یا معادل سازی کلمات را با ما در میان بگذارید.

نکاتی پیرامون آزمون کن دو: وضعیت ظاهری

نکاتی پیرامون به تن کردن کن‌دو گی، هاکاما، بُگو و وضعیت ظاهری که به طور کلی هنگام تمرین کن‌دو، و خصوصا در زمان آزمون، باید به آنها توجه کرد:

کاتسوگی وازا

از کاتسوگی وازا[1] برای فریب دادن وغافلگیرکردن حریف استفاده می شود. در این تکنیک، شینای به صورت ناگهانی به روی شانه برده می شود که این کار باعث غافلگیرشدن حریف وایجاد تغییر در کامائه وی و در نتیجه بازشدن راه نفوذ برای حمله به وی می شود.

هیکی وازا

یکی دیگر از فنون کن‌دو که در دسته شیکاکه وازاها قرارمی گیرد هیکی وازا[1]ست. هیکی وازا به مجموعه تکنیک هایی گفته می شود که معمولا پس از تای آتاری[2] ویا خارج شدن از تسوبا زِری آی[3]، درحال دورشدن از حریف وبا حرکت رو به عقب اجرا می شوند. در مبارزه، ممکن است پس از رد وبدل شدن چند ضربه، دو مبارز به یکدیگر نزدیک شوند و در موقعیتی که با آن تسوبا زریای گفته می شود قرارگیرند. در تسوبا زریای

رنزکو وازا (تکنیک حملات پی در پی)

رِنزُکو وازا[1] یکی از فنون کن‌دو است که در دسته شیکاکه وازاها جای می گیرد. این وازا به اجرای پی در پی تکنیک های من، کته، دو وتسوکی که معمولا به صورت دوتایی (نی دان وازا) یا سه تایی (سان دان وازا) اجرا می شوند، گفته می شود. در دو حالت ما از رنزکو وازا استفاده می کنیم:

1- اگر ضربه اول موفق نبود، با زیرنظر گرفتن موقعیت، فاصله وتغییری که در کامائه حریف بوجود آمده، باید به سرعت سراغ ضربه های بعدی رفت واین کار را تا اجرای موفق تکنیک، با حفظ پیوستگی آهنگ (ریتم) ضربات، ادامه داد.

2- برخی اوقات

پدیدآورندگان کاتای کن‌دو

درسال 1906 میلادی، اولین اقدام برای ترتیب دادن مجموعه ای از کاتاهای استاندارد برای آموزش به هنرآموزان توسط بوتوکوکای[1] آغازشد. برای این منظور، هفده تن از اساتید رشته های مختلف کن جوتسو انتخاب شدند و سه کاتا (تحت عنوان "بوتوکوکای کن جوتسو کاتا"[2]) طراحی شد. کاتای اول "تِن"[3]، کاتای دوم "چی"[4] و کاتای سوم "جین"[5] نام گرفت. به دلایل نامعلومی

فهرست فنون کن‌دو

فنون کن‌دو (وازا) معمولاً به دو دسته شیکاکه وازا و اوجی وازا تقسیم می شوند. شیکاکه وازا فنونی هستند که ما در انجام آنها نسبت به حریف پیشی می گیریم. اوجی وازا فنونی هستند که در آنها از حمله حریف گریخته یا آن را دفع کرده و به ضد حمله دست می زنیم. معمولاً گفته می شود که در کندو دفاع صرف وجود ندارد و دفاع ما خود نوعی حمله به حریف است. "اوجی" به معنای "پاسخ" است، اما این بدین معنی نیست که ما منتظر حمله حریف می مانیم، بلکه با زیرنظرداشتن کامائه حریف و با اعمال نیرو (کی)، حریف را وادار به حمله کرده و از این طریق فرصتی برای حمله خود مهیا می سازیم.

در هر حال

تاکانو شیگه یُشی

تاکانو شیگه یُشی[1] در سال 1877 در شهر میتو[2] به دنیا آمد. نام خانوادگی اصلی وی چیگوسا[3] بود. زمانی که 14 سال داشت به عضویت تُبوکان[4] درآمد و شاگرد اُزاوا تُراکیچی[5] شد. وی در همان سال پدر خود را از دست داد و برای ادامه فراگیری کن دو به توکیو رفت. شیگه یشی در توکیو با تاکانو ساسابورو[6] آشنا شد و در 1895 به شاگردی وی درآمد. در سال 1900 ساسابورو وی را به فرزندخواندگی پذیرفت و استادی و اداره اوراوا مِیشین کان[7] به وی سپرده شد.

هانشی تاکانو شیگه یُشی؛ 50 توصیه درباره کِیکو

نوشته زیر برگرفته از ترجمه انگلیسی متنی است منتسب به تاکانو شیگه­ یُشی1 تحت عنوان "کِیکو کُکُرُ تُکوشو"2. این متن شامل فهرستی 50 گانه از بایدها و نبایدها حین تمرین، نظراتی درباره­ ی وازاها و چند اصطلاح است. برگرداننده این متن به انگلیسی، جرج مک­ کال3، معتقد است شیگه­ یُشی تنها یک کتاب نوشته­ که سال­ ها پس از مرگش به چاپ رسیده ­است و آن کتاب شامل این فهرست نمی­ باشد. اما درعین حال وی دلیلی برای تشکیک در اصالت متن پیش رو و انتساب آن به شیگه­ یُشی نمی بیند. مک کال علاوه بر مفید دانستن توصیه های مطرح شده در این متن، بر این باور است که

بُگو - شینای

در باشگاه های کن‌دو، ورزشکاران پس از گذراندن دوره مقدماتی - که ممکن است یک تا سه ماه طول بکشد - باید کِیکوگی [پیراهن تمرین] و هاکاما بپوشند (البته در برخی باشگاه ها از ابتدا به ورزشکار اجازه پوشیدن گی و هاکاما داده می شود). و برای انجام جی گِیکو باید بُگو [رزه] به تن کنند. در بعضی باشگاه ها ورزشکاران تا زمانی که برای خود زره تهیه کنند، می توانند از زره هایی که باشگاه در اختیارشان قرارمی دهد استفاده کنند. 

در کن‌دو، زره با پوشاندن اعضایی که به آنها ضربه وارد می شود، وهمچنین قسمت پایین شکم و ران های ورزشکاران، آنها را از آسیب دیدن محافظت می کند. زره در طول زمان به شکل کنونی خود درآمده است. در دوره اِدو

اصطلاحات

گزیده ای از عبارات و اصطلاحات پرکاربرد در کن‌دو :

 

اعداد

شمارشی

ترتیبی

تلفظ فارسی

تلفظ انگلیسی

معنی

تلفظ فارسی

تلفظ انگلیسی

معنی

ایچی

Ichi

یک

ایپون­ مِه

Ipponme

اول

نی

Ni

دو

نیهون­ مِه

Nihonme

دوم

سان

San

سه

سانبون­ مِه

Sanbonme

سوم

شی / یُن

Shi / Yon

چهار

یوهون­ مِه

Yohonme

چهارم

گو

Go

پنج

گوهون­ مِه

Gohonme

پنجم

رُکو

Roku

شش

روپون­ مِه

Ropponme

ششم

شیچی / نانا

Shichi / Nana

هفت

ناناهون­ مِه

Nanahonme

هفتم

هاچی

Hachi

هشت

هاپون­ مِه

Happonme

هشتم

کیو

Kyu

نه

کیوهون­ مِه

Kyuhonme

نهم

جو

Ju

ده

جوپون­ مِه

Juponme

دهم

 

رِیهو

Reiho

آداب/احترامات

سِیرِتسو

Seiretsu

به خط شوید

سِیزا

Seiza

بنشینید

کیوتسوکه

Kiotsuke

توجه کنید

مُکوسو

Mokuso

تمرکز

مُکوسو یامه

Mokuso-yame

پایان مُکوسو

رِی

Rei

تعظیم، احترام

سنسِی نی رِی

Sensei-ni-rei

تعظیم/احترام به سنسِی (معلم)

کانچو نی رِی

Kancho-ni-rei

تعظیم/احترام به کانچو

شومِن نی رِی

Shomen-ni-rei

تعظیم/احترام به شومِن (جلوی دوجو)

کامیزا نی رِی

Kamiza-ni-rei

تعظیم/احترام به کامیزا (جایگاه استاد، بالای دوجو)

اُتاگای نی رِی

Otagai-ni-rei

تعظیم/احترام به یکدیگر

مِن تسوکِه / مِنو تسوکه / مِن وُ تسوکه

Men-tsuke / Meno tsuke / Men wo tsuke

مِن را به تن کنید

مِن تورِه / مِنو تورِه / مِن وُ تورِه

Men-tore / Meno tore / Men wo tore

مِن را دربیاورید

اُنِگای شیماسو

Onegai shimasu

لطفاً / خواهش می­ کنم [با من تمرین کنید، به من آموزش دهید]

[دومو] آریگاتو گوزایماسو

[Domo] Arigato gozaimaso

[بسیار] سپاسگزارم (زمان حال)

[دومو] آریگاتو گوزایماشیتا

[Domo] Arigato gozaimashita

[بسیار] سپاسگزارم (زمان گذشته)

 

فرمان­ ها

هاجیمه

Hajime

شروع [کنید]

یامه

Yame

توقف [کنید]

اُسامه تو

Osame-to

شمشیر [شینای] را غلاف کنید

سُنکیو

Sonkyo

به حالت سُنکیو بروید

تای ­تو

Tai-to

شینای کنار بدن [بالای ران، پایین کمر]، شصت دست چپ روی تسوبا

ساگه تو

Sage-to

[در حالیکه شینای در دست چپ است] دست­ ها به حالت آزاد در کنار بدن

کامائه تِه

Kamaete

حالت [کامائه] بگیرید [معمولاً چودان نو کامائه]

کامائه تو

Kamae-to

حالت [کامائه] بگیرید [معمولاً رفتن از حالت ساگه ­تو به تای­تو و سپس مستقیم به چودان نو کامائه، بدون انجام سُنکیو]

یاسومه

Yasume

استراحت

جی­کان دِسو

Jikan Desu

اعلام پایان زمان (شیای)

 

آشی ساباکی

Ashi sabaki

راه رفتن

آشی

Ashi

 پا

سوری آشی

Suri-ashi

جلو رفتن با سردادن پا برزمین

اُکوری آشی

Okuri-ashi

سوری آشی به نحوی که پنجه پای چپ از پاشنه پای راست جلو نزند

آیومی آشی

Ayumi-ashi

سوری آشی، بدون محدودیّت جلوزدن پنجه پای چپ از پاشنه پای راست

هیراکی آشی

Hiraki-ashi

حرکت با زاویه به چپ و راست (حرکت همراه با چرخیدن بدن به جهت مخالف)

فومیکُمی آشی

Fumikomi-ashi

گام برداشتن سریع همراه با کوبیدن پا برزمین

تسوگی آشی

Tsugi-ashi

جلو آوردن پای چپ درکنار پای راست و سپس انجام فومیکُمی [برای طی مسافت بیشتر]

توبیکُمی آشی

Tobikomi-ashi

فومیکُمی از تو ما (فاصله زیاد، بیش از ایسُکو ایتو نو ماآی)

 

جهت­ ها

میگی

Migi

راست

هیداری

Hidari

چپ

مائِه

Mae

[حرکت رو به] جلو

اوشیرو / آتو

 Ato/ Ushiro

[حرکت رو به] عقب

 

کامائه

کامائه

Kamae

حالت/وضعیت ایستادن، استقرار

[میگی/هیداری] جودان نو کامائه

 [Migi/Hidari] Jodan-no-kamae

حالت قرارگرفتن شینای بالای سر [سمت راست یا چپ]

هاسّو نو کامائه

Hasso-no-kamae

حالت قرارگرفتن شینای در سمت راست بدن در حالیکه تسوبا هم ­راستا (یا کمی بالاتر ویا پایین­تر) از شانه قرارمی­ گیرد

چودان نو کامائه

Chudan-n-kamae

حالت قرارگرفتن شینای در میانه بدن (امتداد شینای معمولاً به گلوی حریف می ­رسد)

گِدان نو کامائه

Gedan-no-kamae

حالت قرارگرفتن شینای پایین بدن (نوک شینای [کِن­سِن] پایین تر از زانو قرارمی­ گیرد)

واکی گامائه

Wakigamae

حالت قرارگرفتن شینای پایین بدن و تقریباً پشت شخص پنهان می­ شود

شیزِن تای

Shizen-tai

حالت عادی ایستادن

 

ماآی / ما

Ma-ai/Ma

فاصله

ایسُکو ایتو نو ماآی / ایتوما

Issoku-itto-no-ma-ai / Itto-ma

فاصله "یک گام، یک شمشیر" یا "یک گام، یک برش" (به آن چوما (Chuma) به معنی فاصله میانه نیز گفته­ می­ شود)

چیکا ماآی

Chika-ma

فاصله کوتاه (کمتر از ایسُکو ایتو نو ماآی)

تو ما

To-ma

فاصله زیاد (بیش از ایسُکو ایتو نو ماآی)

 

بُگو

Bogu

زره

مِن

Men

محافظ سر

مِن گانه

Men-gane

بخشی از مِن که از صورت محافظت می­ کند

تسوکی داره/نودووا

Tsuki-dare/Nodowa

محافظ گلو

کُتِه

Kote

محافظ مچ دست

دو

Do

محافظ پهلو و سینه

مونه

Mune

سینه، قسمت بالایی از دو که مقابل سینه است

تاره

Tare

محافظ پایین تنه

زِکِن

Zekken

محل نوشتن اسم که به تاره متصل می­ شود

هیمو

Himo

بند (بند من، دو، کُته)

تِنوگوی

Tenugui

دستمالی که به سر بسته می­ شود

 
 
برای آشنایی با اصطلاحات بیشتر می توانید به پیوندهای زیر مراجعه کنید: