هانشی تاکانو شیگه یُشی؛ 50 توصیه درباره کِیکو
نوشته زیر برگرفته از ترجمه انگلیسی متنی است منتسب به تاکانو شیگه یُشی1 تحت عنوان "کِیکو کُکُرُ تُکوشو"2. این متن شامل فهرستی 50 گانه از بایدها و نبایدها حین تمرین، نظراتی درباره ی وازاها و چند اصطلاح است. برگرداننده این متن به انگلیسی، جرج مک کال3، معتقد است شیگه یُشی تنها یک کتاب نوشته که سال ها پس از مرگش به چاپ رسیده است و آن کتاب شامل این فهرست نمی باشد. اما درعین حال وی دلیلی برای تشکیک در اصالت متن پیش رو و انتساب آن به شیگه یُشی نمی بیند. مک کال علاوه بر مفید دانستن توصیه های مطرح شده در این متن، بر این باور است که "گرچه برخی از مطالب این متن قدری "تاریخ گذشته" است، اما از آنجا که ما را با چیزهایی که در گذر این سال ها در کندو تغییر کرده اند یا بدون تغییر باقیمانده اند آشنامی سازد، جالب توجه است". در پایان این متن، شیگه یُشی 9 اصطلاح را نام برده است که مک کال توضیح مختصری درباره هریک ارائه می دهد.
1. تازه کاران باید با تمام توان و به مدت کوتاه تمرین کنند؛ ضربه هایشان باید کامل، بلند وکشیده باشد.
2. همیشه باید هدفتان این باشد که طرز ایستادن وحالت بدن (کامائه) و همچنین رفتارتان در همه حال خوب باشد.
3. در کندو، طرز ایستادن و حالت بدن (کامائه) دارای بیشترین درجه اهمیت است؛ بدون آن، آنچه انجام می دهید کندو نیست.
4. در حالت چودان، پای راست نباید به سمت بیرون متمایل باشد. درغیر اینصورت هرچه تمرین کنید هرگز پیشرفت نخواهیدکرد.
5. وقتی شینای را در درست می گیرید، شصت دست چپ رو به پایین باشد.
6. در حالت چودان، دست چپ باید مقابل ناف، با کمی فاصله از بدن قرارگرفته، شینای را محکم دربربگیرد. هیچگاه نباید از نیرویی که دست چپ به شینای وارد می کند کاسته شود. دست راست، به آرامی روی شینای قرارمی گیرد و تنها در لحظه ی برخوردِ ضربه به شینای نیرو واردکرده و آن را می فشارد. اگر دائم با دست راست نیرو وارد کنید قادر به اجرای ضربه ی خوب نخواهید بود.
7. برخی افراد بلافاصله پس از اینکه از سُنکیو بلند می شوند به سمت راست خود حرکت می کنند؛ این کار اصلاً خوب نیست (باعث ضعیف شدن کِن سِن می شود). در این زمان حتماً باید به جلو حرکت کرد، حتی اگر به اندازه ی جلوبردن شست پای راست باشد.
8. وقتی پای جلو را به سمت جلو حرکت می دهید، پای عقب باید آن را دنبال کند. به همین ترتیب، وقتی پای عقب را به عقب حرکت می دهید، پای جلو باید به دنبال آن بیاید.
9. خوب نیست که از فاصله نزدیک حمله کنید.
10. باید هدفتان این باشد که از دورترین فاصله ی ممکن ضربه بزنید.
11. اگر افراد مبتدی بر یادگیری مِن و کُته تمرکز کنند به طور طبیعی قادر خواهندشد تا دو و تسوکی را نیز اجراکنند.
12. باید بتوانید ابتدا حریف را با سِمِه و پس از آن با حمله کردن شکست دهید، نه فقط با انجام حمله (بدون سِمِه).
13. حمله به حریف را با پای راست شروع کنید، اما دقّت کنید که پای راستتان قبل از برخورد شینای، به زمین نخورد.
14. خوب نیست که هنگام اجرای فومیکُمی پای جلو را بیش از اندازه بالا بیاورید. سعی کنید تا آن را با سُردادن نزدیک سطح زمین به جلوببرید.
15. سعی کنید قبل از انجام حمله، کِن سِن حریف را از امتداد خود منحرف کنید.
16. تنها فرصت برای حمله زمانی است که یا حریف شروع به حمله می کند یا به عقب می رود (حتی یک دِبانا کُته ی سبک هم امتیازآور است).
17. وقتی تا حدی در کندو پیشرفت کردید، روی حرکت پا [راه رفتن] کارکنید؛ وقتی پای جلو حرکت می کند، پای عقب باید آن را همراهی کند.
18. وقتی در کامائه ی حریف راه نفوذی پیدا کردید، کِن سِن خود را پایین آورده و بدین ترتیب بر دست راست حریف نیرو وارد کنید. در حالیکه حریف از این ناحیه دفاع می کند می توانید به وی حمله کنید.
19. وقتی برای اعمال فشار بر حریف کِن سِن را به سمت پایین حرکت می دهید، توجه کنید که مرکزثقل بدن را نیز همزمان پایین آورید. درواقع بهتراست با برداشتن گامی کوتاه به جلو بروید وحسّ چیره بودن بر حریف را به وی انتقال دهید. اگر دراین حالت حریف خواست عقب نشینی کند، بلافاصله به مِن او ضربه بزنید (یا بر دست راستش نیرو (سِمِه) وارد کرده، سپس یورش ببرید).
20. انجام دادن کیریکائِشی برای کاستن نیروی اضافی شانه ها مفیداست. بدون اینکه شانه هایتان بالابیاید، هردو دست را بالای سر ببرید (آنقدر که حریف را ببینید)، و از آنجا به دو طرف سر حریف (تقریباً جایی که سومین میله مِن گانِه قراردارد) ضربه واردکنید. مواظب باشید که ضربه هایتان افقی نباشد و مطمئن شوید که کِن سِن پشتتان را لمس می کند. اما این فقط نیمی از داستان بود. مدافع باید به نحوی مناسب ضربات مهاجم را دفع کند؛ با حالتی نرم و ملایم، نه سخت و خصمانه. همچنین وقتی مهاجم پیش می آید، مدافع باید با عملکرد خود مهاجم را برای حمله تشجیع کند؛ مدافع باید رو به عقب، ویا درصورت لزوم به صورت دایره وار حرکت کند. وقتی به نظر می رسد انرژی مهاجم به اتمام رسیده، به او اجازه دهید مِن نهایی را بزند. مِن نهایی باید از فاصله مناسب (ایسُکو ایتو) و با قسمت درست شینای (مونواوچی) زده شود. درصورت نیاز می توان به او اجازه داد تا برای جاآمدن نفسش اندکی درنگ کند. این مِن نهایی بسیار مهم است، چراکه همانند مِنی است که در شیای زده می شود.
21. به گونه ای تمرین کنید که گویی در معرض ضربه وحمله ای واقعی هستید.
22. درطول تمرین، مدام مواظب فاصله خود با حریف باشید. این مهم است که تلاش کنید، و همیشه این را بخواهید، که شما اول ضربه بزنید: وقتی گمان میکنید که فرصتی بوجودآمده، باید به پیش رفته و حمله کنید، حتی اگر احتمال می دهید ضربه ی موفقی نخواهدبود.
23. سعی کنید "تصمیم حریف برای حمله" را با کوتاه ترین ضربه ممکن مورد حمله قراردهید.
24. اگر درحال فکرکردن به حمله هستید، بدانید که در واقع خیلی دیرشده است. به محض اینکه قصد بوجود می آید باید حمله کرده باشید.
25. وقتی حمله می کنید، مطمئن باشید که دست راستتان کاملاً کشیده باشد و پاها، شکم [تنفس] و دست ها هماهنگ عمل می کنند.
26. تای آتاری را طوری انجام دهید که گویی می خواهید دستان حریف را به بالا هُل دهید.
27. در چودان نو کامائه، اگر حریف پیش آمد و حمله کرد، شما باید از ضربه اش استفاده کرده و از آن برعلیه خودش استفاده کنید. همیشه باید در حالت "سِن سِن نو سِن" بود. هرقدر هم که موقعیت سخت باشد، همیشه باید آماده واکنش نشان دادن به حمله حریف باشید.
28. وقتی حریف پیش آمده و به شما ضربه می زند، بدون به هم خوردن کامائه وبا حفظ کِن سِن در امتداد مستقیم، به جلو گام بردارید. احساس شما نباید نشانگر این باشد که آیا ضربه خورده اید ویا نه.
29. پس از انجام مِن، دستان خود را بالای سر خود نبرید. درعوض زان شین خود را به نمایش بگذارید.
30. وقتی حریف حمله کرد، به طرفین گام برندارید و شینای او را با زدن ضربه منحرف نکنید. بلکه سوریاگه و سپس حمله کنید.
31. وقتی هیکی مِن انجام میدهید، بلافاصله پس از ضربه دستان خود را بالای سر نبرید.
32. درهنگام اجرای کُته، بدن خود را به چپ یا راست حرکت ندهید، بلکه مستقیم و رو به جلو ضربه بزنید.
33. وقتی حریف قصد حمله به کُته راست را کرد، با مونواوچی ضربه او را سد کنید. وقتی به کُته چپ حمله شد، با میانه شینای جلوی ضربه را بگیرید. مسیر ضربه ای که هدفش مِن است را با مستقیم بالابردن شینای ببندید؛ به طرفین ضربه نزنید.
34. زمانیکه پس از انجام هیکی گُته به عقب می روید، اگر در شکم خود نیرویی نداشته باشید، این ضربه ایپون به حساب نمی آید.
35. وقتی حریف مبادرت به انجام تسوکی می کند، به جای عقب کشیدن به جلو بروید.
36. پس از حمله به دوی راست حریف، باید زان شین خود را نشان داده به دقت حریف را زیر نظر داشته باشید.
37. به کِن سِن حریف در جهت پایین نیرو واردکنید؛ اگر واکنشی نشان نداد به سادگی به مِن وی ضربه بزنید. اگر درجهت مخالف نیرو واردکرد، به زیر شینای او رفته از سمت دیگر (اورا) ضربه بزنید.
38. وقتی حریف به مِن شما حمله می کند، تا لحظه آخر صبرکنید – تا جایی که بازوان او کاملاً کشیده شده اند – وسپس به دوی او ضربه بزنید (کائِشی یا نوکی). کُته (دبانا) نیز به همین شکل قابل انجام است.
39. وقتی می خواهید به مِن حریف ضربه بزنید، به آرامی کِن سِن او را به پایین فشاردهید و درحالیکه به آرامی خود را از خط میانه خارج می کنید و بدون بالابردن شینای/بازوان، با حرکتی کوتاه به مِن ضربه بزنید.
40. خوب نیست که با قدرت زیاد به قسمت "اورا"ی شینای حریف ضربه بزنید. درعوض باید نیروی کمی به قسمت اوموته شینای واردکرده و همیشه خود را در خط مرکزی نگاه دارید.
41. وقتی با گرداندن شینای خود زیر شینای حریف او را تحت فشار قرارداده قصد حمله به مِن حریف را دارید و او در این حال تصمیم می گیرد به کُته شما ضربه بزند، تنها کافیست دست خود را روبه جلو درازکنید (در این صورت کُته ایپون نخواهدبود).
42. در جودان نو کامائه شینای را محکم دردست نگیرید؛ این کار را تنها در لحظه ی واردکردن ضربه انجام دهید.
43. اگر حریف در حالت جودان وشما در چودان هستید، با داشتن این احساس که کُته ی چپ شما تسوبای شینای شماست از خود دفاع کنید. اگر با این احساس به جلو بروید کُته شما مورد اصابت قرارنخواهدگرفت.
44. بالابردن دستان هنگامی که حریف در حالت جودان به شما حمله می کند به این معنی است که شما ضربه خواهید خورد. درعوض با استفاده از کِن سِن از کُته راست خود محافظت کنید.
45. در جودان نو کامائه اگر به عقب بروید یا حالتی منفعل داشته باشید شکست خورده اید.
46. در آی جودان4 زمانی که حریف قصد داشت به کُته ی شما ضربه بزند، بالاتنه خود را نچرخانید یا دستان خود را عقب نکشید. درعوض با گام برداشتن خود را از مسیر حرکت حریف خارج کرده و بلافاصله ضدحمله انجام دهید.
47. اشخاص درحالت خستگی با باقیمانده توان خود از راه دهان نفس می کشند. شما درعوض دهان خود را بسته نگاه داشته، از راه بینی تنفّس کنید.
48. تنها برای اینکه خود سود ببرید تمرین نکنید. آمادگی داشته باشید تا برای منفعت دیگران نیز با آنها تمرین کنید.
49. دو نوع دیدن وجود دارد. یکی از طریق دیدگان است ودیگری از راه دل. دیدن با چشم محدود و خطاپذیراست. درحالیکه دیدن با قلب وسیع است و نه تنها اجازه می دهد تا شرایط حریف را بسنجی، بلکه می توانی چیزها را قبل از وقوع پیش بینی کنی. درواقع پیش بینی کردن از این طریق برای تمام زندگی مفید است، بالاتر و فراتر از کندو.
50. در ابتدا از شینای بلند استفاده کنید (4 شاکو 5 سون [تقریباً 136 سانتی متر])، سپس وقتی اراده و توانتان در اثر تمرین های سخت آبدیده گردید، از شینای های با طول کمتر استفاده کنید. یامائوکا تِشّو5 با شینایی بلند آغازکرد و آن را کوتاه وکوتاه تر ساخت. درنهایت به جایی رسید که دیگر نیازی به شینای نبود.
- وازامائه6: آمادگی
این عبارت به آنچه قبل از حمله کردن به حریف انجام می دهید، بویژه سِمه آی، اشاره دارد. چیزهایی همچون چگونگی بکارگیری از کِنسِن برای سنجش حریف یا ضربه زدن، منحرف کردن، کنارزدن، هُل دادن و... شینای او، نحوه حرکت پاها، استفاده از صدا و...
- سِمه تِه/کوریاسِمه7: فشار/حضور
به فشاری که به حریف واردمی کنید اشاره دارد. گاهی این فشار با حرکت کردن انجام می شود، گاه فقط با استفاده از نیروی درون.
- گامان شیته8: صبر
عجله را کناربگذارید. صبور باشید و بی احتیاطی نکنید.
- یودان سِزو9: دقّت
گاهی اوقات چون افراد اشتباه می کنند مورد حمله واقع می شوند.
- هاندان یُکو10: قضاوت صحیح
باید قادر باشید تا موقعیت را به خوبی بسنجید، بدانید که چه چیزی را در چه زمانی باید انجام دهید و چگونه در شرایط پیش بینی نشده عکس العمل نشان دهید.
- کِتسودان شیته11: قاطعیّت
وقتی تصمیمی می گیرید باید بدون تردید آن را انجام دهید.
- سوتِمی نیته12: حمله
وقتی حمله می کنید به موفقیّت یا شکست حمله فکرنکنید. تمام بدن و روح خود را به ضربه منتقل کنید.
- اوچی کیرو13: اتمام
با اطمینان ضربه را به آخر برسانید؛ آن را نیمه کاره رها نسازید.
- زان شین14: هوشیاری
پس از انجام حمله آرام بگیرید و آماده ی پاسخ دادن به هر ضدحمله ای باشید.
پانویس:
1- Takano Shigeyoshi (1877 - 1957)
2- Keiko kokoro tokushu
3- George McCall
4- وقتی هردو حریف درحالت جودان هستند
5- Yamaoka Tesshu (1836 -1888)
6- Wazamae
7- Semete/Kuriaseme
8- Gamanshite
9- Yudansezu
10- Handanyoku
11- Ketsudanshite
12- Suteminite
13- Uchikiru
14- Zanshin
منبع:
Takano, S. (2014, April 07). Takano Shigeyoshi hanshi’s 50 pointers for kendo keiko (G. McCall, Trans.). Retrieved December 16, 2016, from http://kenshi247.net/blog/2014/04/07/takano-shigeyoshi-hanshis-50-pointers-for-kendo-keiko/
متن اصلی (به زبان ژاپنی) در پیوند زیر قابل مشاهده است:
http://www.dokidoki.ne.jp/home2/ghh00713/takano.html